Krystyna Dąbrowska

(ur. 1979) – poetka, tłumaczka, eseistka.

Ukończyła studia na Wydziale Grafiki na warszawskiej ASP. Jako poetka zadebiutowała w 2001 roku wierszami opublikowanymi w magazynie literacko-artystycznym „Pracownia”. Szkice literackie, eseje i przekłady poetyckie drukowała między innymi w „Kwartalniku Artystycznym” i „Literaturze na Świecie”. Tłumaczyła między innymi poezję Louise Glück, Nuali Ní Dhomhnaill, Williama Carlosa Williamsa, W. B. Yeatsa, Thomasa Hardy’ego, Thoma Gunna, Ruth Padel, Kim Moore i Charlesa Simica. Jest również autorką recenzji, szkiców o poezji i słuchowisk radiowych.

Dąbrowska była członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (do 2020 roku), od 2012 roku należy do Polskiego PEN Clubu, a w 2017 roku została członkinią założycielką stowarzyszenia Unia Literacka.

Wiersze Krystyny Dąbrowskiej cechuje dyskrecja i powściągliwość. Poetka chętnie sięga po niedopowiedzenia i wieloznaczność. Jej wiersze są proste, czytelne i pozbawione rozbudowanych ozdobników – wyrastają z pragnienia zrozumienia i opowiedzenia świata. Utwory Dąbrowskiej często wychodzą od szczegółu, rejestrowanego w wierszu niczym na fotografii. Wydarzenia dnia codziennego, obserwacje z podróży dalekich i bliskich czy opisy przedmiotów materialnych stają się dla poetki powodem do zadawania pytań natury egzystencjalnej.

Już w debiutanckim tomie Biuro podróży Dąbrowska odnalazła swój specyficzny język poetycki. Ważną rolę odgrywa w nim miasto, traktowane niemal jak środowisko naturalne człowieka, dające mu poczucie bezpieczeństwa i tożsamość, a zarazem czyhające na niego, zagrażające mu swoimi żywiołami.

Nagradzany tom Białe krzesła przynosi więcej impresji podróżnych. Autorka żywo interesuje się odległymi kulturami, szczególnie tymi posiadającymi wielowiekową tradycję. Książka zawiera także szereg portretów ludzi – tych bliskich autorce i tych przypadkowych. Szukając sensu ich życia, poetka równocześnie poszukuje sensu istnienia w ogóle.

W tomie wierszy Czas i przesłona na pierwszy plan wysuwa się związek miłosny kobiety i mężczyzny, opisany jako wzajemnie inspirujące spotkanie, dopełnienie, niekończąca się rozmowa. Drugi człowiek jest dla Dąbrowskiej źródłem nieustannego zaciekawienia oraz inspiracji. Z identyczną wyrozumiałością i otwartością podchodzi Dąbrowska do codziennych przedmiotów i do przyrody. Każdy jej wiersz napisany jest z herbertowską „czułością do kamieni, do ptaków i ludzi”.

Dąbrowska jako poetka sytuuje się w roli łączniczki między przyrodą martwą i ożywioną, między odmiennymi kulturami, pokoleniami, sposobami życia, a także między żywymi i umarłymi. „Jestem biurem podróży dla umarłych / organizuję im przeloty do snów żywych” – pisała w tytułowym wierszu pierwszego zbioru poezji.

Ostatnio opublikowała Wiersze wybrane (2025), gdzie znalazły się teksty z jej pięciu książek, od debiutanckiego Biura podróży (2006) po Miasto z indu (2022). Jej wiersze były tłumaczone na ponad dwadzieścia języków i publikowane między innymi w czasopismach: Granta, Poetry, Harper’s Magazine czy Frankfurter Allgemeine Zeitung. Za wiersz Travel Agency w przekładzie Antonii Lloyd-Jones otrzymała Pushcart Prize (2024). Książkowe wybory jej wierszy ukazały się po włosku, niemiecku, szwedzku, portugalsku i angielsku; ten ostatni, Tideline (Zephyr Press, 2022), został nominowany do Derek Walcott Poetry Prize i National Translation Award in Poetry.

Za tom Białe krzesła otrzymała w roku 2013 Nagrodę Fundacji im. Kościelskich, Nagrodę im. Wisławy Szymborskiej oraz Nagrodę Warszawskiej Premiery Literackiej. Beneficjentka licznych stypendiów i uczestniczka rezydencji artystycznych. Mieszka w Warszawie.

Fot. ze zbiorów autorki

Bibliografia

  • Biuro podróży, Kraków: Biblioteka „Studium”/Wydawnictwo Zielona Sowa, 2006.
  • Białe krzesła, Poznań: WBPiCAK, 2012.
  • Czas i przesłona, Kraków: Znak, 2014.
  • Ścieżki dźwiękowe, Kraków: Wydawnictwo a5, 2018.
  • Miasto z indu, Kraków: Wydawnictwo a5, 2020.

Tłumaczenia

angielski:

  • w antologii: Scattering the dark: an anthology of Polish women poets, ed. Karen Kovacik, Buffalo, NY: White Pine Press, 2015.
  • Tideline [wybór wierszy], tłum. Antonia Lloyd Jones, Mira Rosenthal, Karen Kovacik, Brooklyn: Zephyr Press, 2022.

chorwacki:

  • Bajka o ježevima = Bajka o jeżach = A tale about hedgehog, tłum. na chorwacki Đurđica Čilić Škeljo, na ang. Antonia Lloyd-Jones, Karen Kovacik, Zagreb: SKUD „Ivan Goran Kovačić”, 2019. [wydanie trójjęzyczne]

litewski:

  • Eilėraščiai, tłum. Vytas Dekšnys, Karen Kovacik, Antonia Lloyd-Jones, Druskininkai: Poetinis Druskininkų ruduo, 2018. [tekst równolegle po polsku, angielsku i litewsku]

macedoński:

  • Kristina Dombrovska = Krystyna Dąbrowska [wybór wierszy], tłum. na macedoński Zvonko Dimoski, na angielski Antonia Lloyd-Jones, Ewa Hryniewicz-Yarbrough, Struga: Struški večeri na poeziǰata, 2017. [wydanie dwujęzyczne]

niemiecki:

  • Gedichte von Krystyna Dąbrowska [wybór wierszy], tłum. Renate Schmidgall, Wien: Edition Aramo, 2015.
  • Austausch der Fenster [wybór wierszy], tłum. Renate Schmidgall, Ottensheim/Donau: Edition Thanhäuser, 2018.

słoweński:

  • Čas ugasnjenih luči , tłum. Klemen Pisk, Ljubljana: Beletrina, 2020. [tekst równolegle po polsku, angielsku i słoweńsku]

szwedzki:

  • Vi är en ordbok och andra dikter [wybór wierszy], tłum. Irena Grönberg, Lund: Ellerströms, 2020.

włoski:

  • La faccia del mio vicino [wybór wierszy], tłum. Leonardo Masi, Vecchiano: Valigie Rosse, 2017.
  • Il lato femminile della poesia = Kobieca strona poezji = Жіноча сторона поезії = Moteriškoji poezijos pusė, Warszawa: Polska Akademia Nauk, 2024. [tekst równolegle po włosku, polsku, ukraińsku i litewsku]

AS