Roberto Bolaño

(1953-2003) – chilijski pisarz, poeta i prozaik.

Jako nastolatek związał się z lewicowym ruchem skupionym wokół prezydenta Allende. Po przewrocie generała Pinocheta został aresztowany, ale w więzieniu spędził tylko kilka dni. Wyjechał najpierw do Meksyku, a w 1977 do Europy. Rok później osiadł w Hiszpanii (Blanes na Costa Brava), gdzie mieszkał aż do śmierci. Początkowo utrzymywał się głównie z różnych prac dorywczych, rozpoznawalnym pisarzem stał się w połowie lat 80. XX wieku, lecz sławę przyniosły mu dopiero książki napisane pod koniec lat 90. Opublikowana w 1998 roku powieść Los detectives salvajes została uhonorowana prestiżowymi nagrodami Premio Herralde i Premio Rómulo Gallegos. W ostatnich latach życia Bolaño pracował nad monumentalną powieścią 2666, która ukazała się dopiero po śmierci pisarza.

W swoich utworach (z reguły niezbyt długich) Bolaño ukazuje różne aspekty chilijskiej historii (ze szczególnym uwzględnieniem puczu z 1973 roku) i mentalności. Miesza zdarzenia autentyczne (w jego twórczości pojawiają się postaci realnie istniejące, na przykład Pinochet i Pablo Neruda w Chilijskim nokturnie)
z wymyślonymi.

Jego powieści posiadają cechy metaliteratury – pojawia się mnóstwo odniesień do innych pisarzy, utworów czy prądów literackich. Tematy, jakie porusza w swojej twórczości to przede wszystkim; przyszłość Ameryki Łacińskiej, zło, rzeczywistość, śmierć, przemoc czy brak moralności. Większość bohaterów w powieściach Bolaño to pisarze, dla których literatura jest wszystkim. Jego nowele mają formę otwartą, a prozę tworzą niepołączone ze sobą sceny, w których prawie wcale nie pojawiają się opisy. Autor niejednokrotnie podkreślał, że po zakończeniu pisania tekstu starał się całkowicie o nim zapomnieć, żeby nie powtarzać fabuły i motywów w kolejnych utworach. Według niego wszystkie jego dzieła są w pewien sposób ze sobą powiązane, również proza i poezja tworzą całość. Z okazji otrzymania nagrody Premio Rómulo Gallegos Bolaño oświadczył, że całą swoją twórczość poświęcił młodemu pokoleniu Ameryki Łacińskiej.

[WS]

Tłumaczenia

polski:

  • 2666, Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2005.
  • Amulet, Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2011.
  • Chilijski nokturn, Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2006.
  • Dzicy detektywi, Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2025.
  • Dziwki morderczynie, Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2013.
  • Gwiazda daleka, Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2013.
  • Lodowisko, Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2013.
  • Rozmowy telefoniczne, Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2013.
  • Trzecia Rzesza, Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2011.