„Dla mnie niedoskonałość jest olbrzymim walorem, choć niedocenianym. Wada, rozdarcie, brak to elementy, których często szukam, patrząc na fotografię. Dzięki temu mogę zobaczyć świat taki, jakim był naprawdę ponad sto lat temu, wnioskować o przemianach, które w nim zachodziły". Z Wojciechem Nowickim rozmawia Magda Huzarska-Szumiec.

„W Ukrainie trwają dyskusje na przykład na temat tego, czy fotograf może wykonywać ujęcia z bliska ofiar ataków rakietowych, ich twarzy? Czy fotografować pogrzeby w taki sposób, by ból żałobników był widoczny? Jestem przekonany, że nie, w żadnym razie. Musi być wrażliwy na ból innych”. Rozmowa Żanny Słoniowskiej z Wołodymyrem Jermolenką, prezydentem ukraińskiego PEN.

Sąsiedzi, zamiast powiedzieć, że stojący na korytarzu wózek mojego dziecka im przeszkadza, wrzucili go do zsypu. To prowokuje mnie do pytania, czy ja sam, hodując w sobie od paru lat niechęć do tych ludzi, mógłbym jako pierwszy chwycić za siekierę. Myślę, że przez takie spojrzenie uniwersalizuje się kwestia nienawiści do Drugiego – mówi Mateusz Pakuła w rozmowie z Magdą Huzarską-Szumiec.

Gustaw Herling-Grudziński przez wielu był postrzegany jako pomnikowy pisarz, który utknął na cokole i nie mógł z niego zejść. Z korespondencji z Józefem „Żukiem” Opalskim, z którym rozmawia Magda Huzarska-Szumiec, wyłania się portret zatroskanego o losy bliskich człowieka. Ale też obraz złośliwego komentatora rzeczywistości i nieudanych poczynań artystów.  

Może nie niezauważona, ale na pewno bez medialnych fanfar pojawia się owa publikacja na polskim rynku wydawniczym, choć gdyby przykładać miarę stricte literacką – to znaczy zapomnieć o komercyjnym potencjale i o bieżących kanonach prestiżu – to wydanie Pana Prezydenta gwatemalskiego pisarza Miguela Ángela Asturiasa jest właśnie tym, co powinniśmy nazwać wydarzeniem.

Czytanie Kultury zap***dolu szybko staje się przygodą. Ile razy próbowano nas rozszczelniać podobnymi chwytami! Ile razy się udało. Według dominującej ideologii przymusem pracownika jest bowiem zawodowa samorealizacja i ciągły rozwój, szefom zaś należy się uznanie – za to, że w ogóle chcieli nas zatrudnić.

Zamieszkać w minionym, zamieszkać żywym pośród umarłych, przebojem wejść do ich domu i rozgościć się, zanim zdążą nas wyprosić – to nie jest wcale zbytnio dziwaczne, rzadkie ani karkołomne. To udało się Magdalenie Bielskiej w tomie wierszy Poradnik dla niedawno zmarłych.

Wiek środka ma też dobre strony: znajdujemy się pomiędzy skrajnościami, nie jesteśmy już młodzi i głupi, a nie staliśmy się jeszcze całkiem starzy i zgorzkniali. To też czas, kiedy na wielu poziomach mamy wreszcie trochę spokoju, bo „kreatury z przeszłości straciły swoją moc”, a coraz mniej rzeczy nam już imponuje. O książce Mała empiria Katarzyny Sobczuk pisze Karolina Rychter.