Teksty

Bezimienna bohaterka Stanów przejściowych to everywoman naszych czasów, nieprzynależna do określonej pracy i nazwanej relacji. To błądząca po Krakowie flâneuse, której mapę włóczęgi wytyczają supermarkety – o książce Zofii Lorek pisze Sara Nowicka.

W nowej książce Jarniewicza pojawia się cykl, w którego skład wchodzi siedem wierszy. Storie stanowią osobną, lecz nie do końca autonomiczną opowieść. Wiersze, poza ostatnim, ukazują pomieszczenia, zamknięte łódzkie domy i klaustrofobiczne pokoje – o poezji Jerzego Jarniewicza pisze Weronika Sztucka.

Bardzo trudno precyzyjnie określić wszystkie typy dynamiki w wierszach Sylwii Jaworskiej. Poetka w oczywisty sposób gra z kulturowymi i religijnymi przetworzeniami kobiecości, przymierza je trochę z lękiem (a może przypasują?), z ciekawością, ale również ze zmęczeniem i znużeniem – o poezji Sylwii Jaworskiej pisze Radosław Kobierski.

Wybierając Londyn na miejsce akcji powieści Wielkie Kiedy, Alan Moore szedł w ślady wielu innych twórców, którzy uczynili z tego miasta światową stolicę gatunku urban fantasy. Tylko dlaczego tak się stało? – o powieści Alana Moore’a pisze Marcin Zwierzchowski.

Bez niej nie istniałby tygodnik „Przekrój”. To ona przez lata kształtowała gust Polek i Polaków, wpływała na to, co czytali i jak się zachowywali. Dziś pamięta się głównie o Marianie Eilem, w którego cieniu żyła. Przyszedł czas, by przypomnieć osobę tak ważną dla kultury i sztuki – pisze Agata Napiórska, autorka przygotowywanej właśnie biografii Janiny Ipohorskiej.

„Często najciekawsze są i najwięcej mówią te nie do końca zaplanowane treści, położone tak trochę obok głównej linii tekstu. Dla mnie praca z wierszem to pewnego rodzaju sprzężenie zwrotne – ja wpływam na tekst, a on wpływa na mnie” – z Agatą Puwalską rozmawia Roman Honet.

Jedną z nieoczywistych kwestii dotyczących odbioru poezji jest kwestia zmysłowości, także zmysłowości słów jako takich. Słowa mają podobne właściwości jak inne materiały artystyczne: farby, tkaniny, żywice – to stwierdzenie prowokacyjne, ale zachęcające, by podczas lektury śledzić przepływ własnej zmysłowej przyjemności – z Witkiem Orskim rozmawia Natalia Malek.

Porównywanie reakcji na wojnę w obydwu naszych literaturach, ukraińskiej i polskiej, jest sprawą niewdzięczną właśnie z powodu różnic typologicznych. Pewne współbrzmienia są tu jednak obecne, co po raz kolejny zwraca naszą uwagę na skomplikowanie i wieloaspektowość zarówno tego tematu, jak i samej sytuacji dziejowej – pisze Hałyna Tkaczuk. 

Najbardziej poruszające fragmenty Kafki na Maracanie dotyczą Ameryki Łacińskiej, gdzie futbol jest fenomenem kulturowym, a nie tylko sportowym. Gdy autorzy piszą o stadionach, nie chodzi im tylko o topografię, lecz o pamięć. Stadiony stają się palimpsestami – zapisami traum historycznych, przestrzeniami inscenizacji męskości, a zarazem projektami utopii.

Skrzypulec pisze tak, jakby czymś oczywistym było dla niej to, że dziwność i oniryczność nie są nadbudowywane na werystycznym obrazie rzeczywistości, a jest wręcz odwrotnie – są tym, co pierwotne wobec wszelkich prób porządkowania chaosu i losowości – Dawid Kujawa omawia Eksperyment ze znikaniem Zofii Skrzypulec.

Wiersze z tomu Stłuc. Kręgosłup Tytanii Skrzydło układają się w misterną, wielowarstwową strukturę. Powracające motywy tworzą poetyckie tryptyki (Gorsetowanie, Szpital) i dyptyki (Yennefer z Vengerbergu, Strofki dla Maxa Blechera). Tę repetycyjność można porównać do rytmu wieloetapowego leczenia – Karolina Zdunek omawia najnowszy tom poezji Anny Adamowicz.