Teksty

Johnson nie wierzy w to, że ludzie są skazani na bycie grzesznymi, że rodzą się w popapranej konfiguracji. To tylko ofiary Ameryki, jej dziwactw i krzywo rozumianej wolności, czy też ciągłego stawania się na nowo. To tylko sen nagle stał się koszmarem – o prozatorskim debiucie Denisa Johnsona pisze Piotr Brencz.

Koniec zabawy jest powieścią przewartościowującą starość w wielu wymiarach, mnożącą pytania, z których zasadniczym wydaje się to graniczne: kiedy człowiek uznaje, że jest już stary? – o książce Jacka Melchiora pisze Tymoteusz Milas.

Do rewizji własnych przekonań na temat pierwszeństwa motywu klasowego nad narodowym popchnęła Burka ta sama potrzeba dogłębnego pojęcia istoty obserwowanych zjawisk, która daje o sobie znać we wszystkich jego pismach – o Autoportrecie z okruchów Tomasza Burka pisze Adam Partyka.

Miniatury prozatorskie Konwerskiej nasuwają mi na myśl anamorfozę – zniekształcenie, które jest efektem zaprojektowanego punktu widzenia, skutkiem dziwacznej perspektywy – o Rzeczach robionych specjalnie Emilii Konwerskiej pisze Izabella Adamczewska-Baranowska.

Świetny debiut, Love song, zapewnił Karolinie Krasny wysoką pozycję wśród młodych talentów polskiej sceny literackiej. Druga książka tej autorki jest utworem w pewnym sensie jeszcze bardziej programowalnym. Pozwala ułożyć świat przedstawiony w swobodnie wykoślawioną alternatywną rzeczywistość. I to niejedną – o Strefie II Karoliny Krasny pisze Konrad Janczura.

Tę książkę czyta się szybko i z wypiekami na twarzy, raz po raz otwierając oczy ze zdumienia. Bo temat ważny i prawie dziewiczy, bo pomysł wyjściowy znakomity, ale… co jakiś czas coś w lekturze zgrzyta, konstrukcja opowieści niebezpiecznie się chwieje – pisze Łukasz Drewniak o Teatrze Żydowskim im. Estery Rachel i Idy Kamińskich w Warszawie Marty Bryś.

Autorka dekonstruuje świat (męskiej) ludowej epiki bohaterskiej i posługując się prześmiewczo jej kliszami, w autoironicznym geście powołuje do istnienia baśniową czarownicę Milenę, narratorkę i zarazem gniewną antybohaterkę poematu – o Dzieciach Mileny Marković pisze Sylwia Nowak-Bajcar.

Autorka w centrum rozważań umieszcza kwestię pracy. Przygląda się opłacanej i nieopłacanej pracy reprodukcyjnej, którą ujmuje w szerokim aspekcie – jako proces wprzęgnięty w tworzenie życia na poziomie biologicznym, społecznym oraz międzypokoleniowym – o książce Susan Ferguson Kobiety i praca. Feminizm, zatrudnienie i reprodukcja społeczna pisze Katarzyna Szopa.

Lód mimo upływu lat zdaje się jeszcze bardziej aktualny niż w końcówce lat 60., czyli wtedy, kiedy został przedstawiony zagranicznym czytelnikom po raz pierwszy. Proza Anny Kavan to zanurzona po uszy w apokaliptycznej atmosferze elegia na cześć człowieczeństwa pożartego przez własne niezaspokojone pragnienie – pisze Łukasz Krajnik.

Mimo odczuwanego bólu autorka nie chce zmieniać świata, lecz go utrwalić, zachować, by poczuć autonomię. W tym świecie łatwo wpaść w pułapkę płci: kobiety są tłem, a mężczyźni nieustannie mają coś na sumieniu – o podlotach Michaliny Cendrowskiej pisze Amelia Pudzianowska.

Podkoloryzowana (czy wręcz zmyślona) historia Prawomiła przywodzi na myśl pastisz konwencji szpiegowsko-wojennej i środkowoeuropejski „realizm magiczny”. Równocześnie losy protagonisty stają się soczewką, w której odbijają się najważniejsze wydarzenia z historii Czechosłowacji – o powieści Petra Stančíka Prawomił albo Niedawne przedawnienie pisze Błażej Szymankiewicz.

Kluczem do zrozumienia dzieła jest piasek: przesypuje się on przez karty książki, sprawiając, że powieść ta jest frapująca również dziś, gdy tyle się mówi o relacji człowieka z naturą, o entropicznej sile kapitalizmu, pchającej świat ku katastrofie ekologicznej – o Kobiecie z wydm Kōbō Abego pisze Tomasz Szerszeń.