Teksty

Książka Kulisza przypomina brudnopis surrealisty. Bo jak inaczej wytłumaczyć kolaż luźno związanych ze sobą tekstów, opartych na motywie snu i metodzie wolnych skojarzeń? Piętnaście opowiadań (z czego jedno tytułowe) to pękaty worek z problemami współczesnego świata – groch z kapustą i pomieszanie z poplątaniem. O debiucie Mirosława Kulisza pisze Olga Żyminkowska.

Jeżeli jednak emigracja z tego katastroficznego krajobrazu jest niemożliwa, warto choć na moment odpiąć się od trybów kapitalistycznej maszyny i odzyskać ciało. W Kwaśnych obolach Sęczyk programuje tego rodzaju symulację; wskazuje, czym mogłaby być poezja zaangażowana, gdyby zamiast o niezależność podmiotu upomnieć się o autonomię poetyckiej formy.

A gdyby tak zacząć od prowokacji: że najlepszą frazą z debiutanckiego tomu Łukasza Krajewskiego jest tytuł (w wierszu Pop! powtórzony trzy razy niczym demoniczna mantra)? Miłuj diabelskie pisklę, które wyszło z jajka zepsutego to zdanie tak zakręcone i przestylizowane, a zarazem niosące w sobie tak znaczny ciężar metafizyczny, że trudno go nie polubić – pisze Jakub Skurtys.

Juliusz Gabryel, naznaczony po swojemu, ale nie wyklęty, niepasujący do buńczucznej etykiety z Wikipedii, która łatwo zapędziłaby go w kozi róg słowami „grupa poetów przekraczających normy obyczajowe” – o Elemencie piątym Juliusza Gabryela pisze Karol Maliszewski.

Ojców inspiratorów powieści Wszystkie drogi prowadzą jest zdecydowanie więcej, jednak tym razem bardziej niż nawiązania do J.R.R. Tolkiena i innych wielkich nazwisk literatury fantasy urzekły mnie mrugnięcia okiem do czytelnika i kpina z otaczającego nas świata.

Nie sposób przepuścić możliwości oddania się lekturze kolejnej książki Petera Markusa, która ukazała się na polskim rynku wydawniczym. W ciągu ostatnich trzech lat (za sprawą Piotra Siweckiego) mieliśmy okazję, by poznać niezwykły świat rzeki przedstawiony w tekstach autora Dobrze, bracie – pisze Kamil Kawalec.

Czub w swojej najnowszej książce Natura dziury (...) kontynuuje projekt mocno surrealizującej poetyki. W tym przypadku groteskę znaną z pierwszej książki zastępuje jednak w dużej mierze niesamowitość i niezwykłość.

Może nie niezauważona, ale na pewno bez medialnych fanfar pojawia się owa publikacja na polskim rynku wydawniczym, choć gdyby przykładać miarę stricte literacką – to znaczy zapomnieć o komercyjnym potencjale i o bieżących kanonach prestiżu – to wydanie Pana Prezydenta gwatemalskiego pisarza Miguela Ángela Asturiasa jest właśnie tym, co powinniśmy nazwać wydarzeniem.

Czytanie Kultury zap***dolu szybko staje się przygodą. Ile razy próbowano nas rozszczelniać podobnymi chwytami! Ile razy się udało. Według dominującej ideologii przymusem pracownika jest bowiem zawodowa samorealizacja i ciągły rozwój, szefom zaś należy się uznanie – za to, że w ogóle chcieli nas zatrudnić.

Zamieszkać w minionym, zamieszkać żywym pośród umarłych, przebojem wejść do ich domu i rozgościć się, zanim zdążą nas wyprosić – to nie jest wcale zbytnio dziwaczne, rzadkie ani karkołomne. To udało się Magdalenie Bielskiej w tomie wierszy Poradnik dla niedawno zmarłych.

Wiek środka ma też dobre strony: znajdujemy się pomiędzy skrajnościami, nie jesteśmy już młodzi i głupi, a nie staliśmy się jeszcze całkiem starzy i zgorzkniali. To też czas, kiedy na wielu poziomach mamy wreszcie trochę spokoju, bo „kreatury z przeszłości straciły swoją moc”, a coraz mniej rzeczy nam już imponuje. O książce Mała empiria Katarzyny Sobczuk pisze Karolina Rychter.

W zasadzie każda z historii malarek jest historią walki o siebie, o swoją sztukę. Jest też historią walki z męską dominacją, która nie pozwalała kobietom studiować w akademiach, nie wspominając nawet o możliwości poznawania ludzkiego ciała podczas lekcji rysowania aktów.